Tại sao mọi người lại đổ xô dùng Zustand thay Redux?

Nếu bạn từng xài Redux thời hoàng kim (khoảng 2017–2020), chắc cũng từng rơi vào cảnh: "mới lưu một cái count mà phải viết 3 file, 50 dòng code". Đúng vậy, Redux từng là ông hoàng quản lý state — nhưng rồi thời thế đổi thay, và Zustand xuất hiện như một “người bạn mới” nhẹ nhàng, đơn giản, mà vẫn đủ mạnh mẽ.

Vậy tại sao bây giờ người ta lại đổ xô dùng Zustand? Cùng mình tìm hiểu nhé!

1. Không cần boilerplate, viết state như người bình thường

Redux: Để update state, bạn cần: action type → action creator → reducer → dispatch → mapStateToProps (nếu là class).
Zustand: Dùng 1 hook là xong.

👉 Ví dụ:

Redux (giản lược):

// actions.js
export const increment = () => ({ type: "INCREMENT" })

// reducer.js
const counter = (state = 0, action) => {
  switch (action.type) {
    case "INCREMENT":
      return state + 1
    default:
      return state
  }
}

// component.jsx
const dispatch = useDispatch()
const count = useSelector((state) => state.counter)

Zustand:

// store.js
import { create } from "zustand"

const useStore = create((set) => ({
  count: 0,
  increment: () => set((state) => ({ count: state.count + 1 })),
}))

// component.jsx
const { count, increment } = useStore()

👉 3 dòng đã xong store. Không cần reducer, không action type, không middleware đau đầu.

2. Không cần Provider, vẫn dùng được ở bất cứ đâu

Redux cần <Provider> bao quanh toàn bộ app để hoạt động.
Zustand thì không — store là một hook độc lập. Bạn gọi ở đâu, nó chạy ở đó.

Điều này cực tiện cho:

• Library nội bộ
• Widget nhỏ không cần liên kết với root app
• Micro-frontend

3. Hiệu năng tốt hơn trong nhiều trường hợp

Zustand chỉ re-render component nào thực sự dùng state đã thay đổi. Trong khi Redux, nếu không tối ưu (e.g. React.memo, reselect), rất dễ bị re-render không cần thiết.

Zustand hỗ trợ:

• Selector (chỉ chọn một phần state)
• Shallow compare
• Middleware logging, persist, devtools sẵn có mà không cần setup phức tạp

4. Dễ học, dễ xài, dev mới tiếp cận cực nhanh

Redux dù mạnh, nhưng với người mới:

• Cần hiểu flow: action → reducer → dispatch
• Phải xài thêm Redux Toolkit nếu không muốn viết nhiều

Zustand: hook đơn giản. Dễ hiểu ngay từ lần đầu tiên.

5. Vẫn scale tốt nếu cần

Nhiều người nghĩ Zustand chỉ hợp với app nhỏ. Nhưng thực ra:

• Bạn có thể chia nhiều slice để tách logic.
• Dùng middleware persist, subscribe, immer, devtools như Redux.
• Dễ test, dễ tổ chức folder.

👉 Zustand không phải để thay Redux trong mọi app, nhưng lại vừa đủ dùng cho 90% use case frontend hiện nay.

Vậy có đáng để chuyển sang Zustand?

Nếu app bạn:

• Không cần strict global state tracking
• Muốn giảm file, tăng tốc độ phát triển
• Có team size nhỏ hoặc trung bình
• Muốn dev mới onboard nhanh

Vậy Zustand là lựa chọn đáng cân nhắc. Redux vẫn mạnh, nhưng khi đơn giản là đủ, thì tại sao không?